Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ (ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΙΝΩΠΗΣ ΕΚΘΕΤΕΙ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ)


ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΙΝΩΠΗΣ ΕΚΘΕΤΕΙ 
ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ


Εικόνα 1
Κατά τη διάρκεια της διήμερης παραμονής μας στη μικρή αλλά πανέμορφη Σινώπη του Πόντου είχαμε την ευκαιρία να δούμε πολλά από τα απομεινάρια του ελληνικού και βυζαντινού παρελθόντος της πόλης. Μας δόθηκε όμως η ευκαιρία να γνωρίσουμε και το άλλο πρόσωπο της μεγάλης πολιτιστικής (ή καλλίτερα εκπολιτιστικής) εκστρατείας στην οποία έχει επιδοθεί επιμελώς κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων το τουρκικό κράτος, προκειμένου αφενός να αυξήσει τα είδη υψηλά τουριστικά έσοδά του, αφετέρου να ενισχύσει τις προϋποθέσεις για την μελλοντική ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εικόνα 2
Το πρόσωπο αυτό, παρά τις προσπάθειες της επίσημης Τουρκίας να καλυφθεί ή να εξωραϊστεί, εμφανίζεται σε πολλές περιπτώσεις σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια, κυρίως στα μάτια των ελεύθερων επισκεπτών της (όπως κι εμείς). Των επισκεπτών δηλαδή, που δεν επιλέγουν για την ξενάγησή τους οργανωμένα ταξιδιωτικά γραφεία, για να οδηγηθούν ως άβουλα μέλη τουριστικών γκρουπ σε επιλεγμένους μνημειακούς χώρους επιμελώς διαμορφωμένους έτσι ώστε να προβάλουν την (επιθυμητή μεν πλασματική δε) εικόνα μιας σύγχρονης και ευρωπαϊκής Τουρκίας.
Εικόνα 3
Περιδιαβαίνοντας λοιπόν τους στενούς δρόμους και τα λιθόστρωτα της Σινώπης, παρατηρούσαμε τις χαρακτηριστικές καφετί τουριστικές πινακίδες, που οδηγούν στις θέσεις των διάφορων αξιοθέατων και αρχαίων μνημείων. Κάποιες από αυτές επέμεναν να υποδεικνύουν την θέση του ναού Μπαλατλάρ Κιλισεσί (εκκλησία του παλατιού), ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της παλιάς ελληνικής συνοικίας, εκτός των βυζαντινών τειχών της Σινώπης.
Ο παμπάλαιος αυτός ναός της Θεοτόκου ή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ονομάζεται Μπαλατλάρ Κιλισεσί δηλαδή εκκλησία του παλατιού γιατί είχε χτιστεί από τους χριστιανούς ακριβώς στο κέντρο του γενικότερου οικοδομικού συμπλέγματος, που συνέθετε το τεράστιο παλάτι του Μιθριδάτη.
Εικόνα 4
 Η εκκλησία αυτή, αλλά και τα παλιότερα υπολείμματα των Μιθριδατικών κτισμάτων έχουν την παράδοξη ιδιαιτερότητα να βρίσκονται σε ιδιωτικό χώρο (που για κάποιους λόγους δεν έχει απαλλοτριωθεί από το τουρκικό κράτος) και ταυτοχρόνως να αποτελούν επισκέψιμο (χωρίς εισιτήριο) μνημείο.
Όπως προανέφερα, παντού υπάρχουν επιγραφές οι οποίες υποδεικνύουν το σημείο που βρίσκεται ο ναός, ενώ έξω από την κλειστή είσοδο του ιδιωτικού κτήματος, υπάρχει δίγλωσση επιγραφή με την ιστορία του ναού. Γεμάτος απορίες γι αυτή την πολύ παράδοξη περίπτωση μπήκα στον πειρασμό να αφαιρέσω το σύρμα, που έδενε τα δύο μέρη της σιδερόπορτας στην είσοδο του μικρού ιδιωτικού κτήματος. Εισήλθα δειλά, και περνώντας έναν μικρό καλλιεργημένο κήπο, βρέθηκα τελικά στην είσοδο του μνημείου.
Εκεί γνώρισα την απογοήτευση, που μοιραία καταλαμβάνει τον όποιον επισκέπτη θέλει να συγκαταλέγεται σ΄αυτό που λέμε «πολιτισμένο κόσμο». Περνώντας τον θόλο της εισόδου βρέθηκα μπροστά σε ένα οικτρό θέαμα ενός εγκαταλειμμένου μνημείου στο έλεος του χρόνου, των καιρικών συνθηκών και των διάφορων αφελών και απολίτιστων βαρβάρων, οι οποίοι έχουν μετατρέψει τους χώρους του ναού σε υπαίθρια τουαλέτα, αποπατώντας κάτω από τα απομεινάρια των αγιογραφιών.
Εικόνα 5
Μετά τα αρχικά ανάμικτα αισθήματα οργής και λύπης, διερωτήθηκα, όπως εύλογα θα έκανε ο κάθε άνθρωπος, πως είναι δυνατόν οι τουριστικές υπηρεσίες της Τουρκίας να διαφημίζουν ως επισκέψιμο ένα μνημείο βεβηλωμένο εκούσια ή ακούσια από τους πολίτες της χώρας τους και μάλιστα εντός χώρου, τον οποίο δεν μπορούν να ελέγξουν. Στην περίπτωση αυτή προφανώς έχουμε να κάνουμε με την περίπτωση του ορισμού της αφέλειας για να μη πω της βλακείας.
Τελειώνοντας όμως και για προσγειώσω τους χαμογελούντες, για την τουρκική ανοησία, αναγνώστες μας, τους παραπέμπω σε πολλά δικά μας μνημεία (της Ευβοίας μη εξαιρουμένης), που εμφανίζουν δυστυχώς την ίδια αν όχι χειρότερη εικόνα με αυτή του ναού της Θεοτόκου στη Σινώπη του Πόντου.

Αλέξανδρος Καλέμης



 

ΛΕΖΑΝΤΕΣ

Εικόνα 1
Πινακίδες έξω από την κλειστή πόρτα του ιδιωτικού κτήματος, οδηγούν στη θέση του μνημείου και εξιστορούν το παρελθόν της Μπαλατλάρ Κιλισεσί (εκκλησίας του παλατιού). 

Εικόνα 2
Η είσοδος του γενικότερου αρχαίου κτιριακού συγκροτήματος στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ναός της Θεοτόκου της Σινώπης (Μπαλατλάρ Κιλισεσί).

Εικόνα 3
Η είσοδος του ναού. Συνύπαρξη γκράφιτι και αγιογραφιών.

Εικόνα 4
Κάτω από τον αγιογραφημένο θόλο του ναού κάποιοι από τους «εκπολιτισθέντες ευρωπαίους» κατοίκους της Σινώπης, φρόντισαν να αφήσουν τα ιστορικά ίχνη ολοκλήρωσης μίας εκ των βιολογικών τους αναγκών (μαύρο σημάδι στο κάτω αριστερό μέρος της φωτογραφίας).     
   
Εικόνα 5
Ότι έχει απομείνει από τις απροστάτευτες αγιογραφίες της Μπαλατλάρ Κιλισεσί (εκκλησίας του παλατιού), στη Σινώπη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου